"Tarımda Küçük İşletme Kalmasın" Panelinin Açılış Toplantısı 23 Kasım 2009 Pazartesi Günü Yapıldı

                 Hem bölgemizde, hem ülkemizde büyük önem taşıyan, stratejik bir sektör olarak tarım, zor bir yılı daha geride bırakmak üzere. Tarım sektörü, Türkiye’de, dünyanın en yüksek girdi maliyetleriyle çalışmak durumunda bırakılmıştır. Sektör, bir yandan ölçek, ve verim sorunları yaşarken, diğer yandan giderek artan, maliyet-fiyat dengesizliği ile başetmeye çalışmaktadır. Dokuzuncu Kalkınma Planı, ve 2010-2012 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Planı, tarım açısından değerlendirdiğimizde, açıkça görüyoruz ki:

– Sektörel istihdam % 35 lerden % 25 düzeyine düşmüş; yaklaşık 2 milyon kişi sektör dışına çıkmıştır.

– Sektörün işlemekte olduğu, 4,5 milyon dekar arazi, tarımsal faaliyet açısından terk edilmiştir.

– 10 milyar liralık bir katma değer kaybı yaşanmış; tarımın gelir getirici özelliği giderek azalmıştır.

Sektörde, son 6-7 yıl içinde bu tür makro değişimler yaşanmasında, yanlış destek politikalarının da, önemli etkisi olmuştur. Örneğin, toplam ödemesi 10 milyar lirayı aşan, ve çok uzun bir süre uygulamada kalan, Doğrudan Gelir Desteği; büyük ölçekli arazi sahiplerine, adeta tembellik primi olarak verilmiş; tarımdan kaçışı hızlandırmış, verimliliği ve üretkenliği azaltmıştır. Bu nedenlerle, sektörde çalışıp didinen, ter akıtan kesimlere, faydası olmamıştır. Üretimi azaltan bu uygulamanın en vahim sonucu da, bugün genetiği değiştirilmiş ürün ithalatına mecbur kalınmış olmasıdır. Nihayet, bu yıldan itibaren destek, ve teşvik konularında havza bazlı bir planlama anlayışı hakim olmuştur. Özü itibariyle, doğru bir yaklaşım olan bu planlama, alan bazlı olmamalı, mukayeseli üstünlüklere önem vermeli, üretim, ve ürün odaklı olmalıdır. Bu destekler, küçük ölçekli işletmelerin, birlikte hareket etme alışkanlıklarını geliştirme, ve motive etme aracı olarak da kullanılmalıdır. İşletme ölçeklerini büyütemediğimize göre, çiftçilerimizin “küçük olsun, benim olsun” alışkanlığını, ve kolaycılığını, iş, ve üretim ortaklıkları ile aşmanın yollarını bulmalıyız. Amacımız karamsar bir tablo çizmek değil. Amacımız, Yaşanan zorlukları aşmak, Sektörün küresel rekabet ortamında gelişmesi için, çözüm üretmektir. Bölgemizdeki il ve ilçelerde, her yörenin üstün özelliklerine göre sorunları, ve çözüm önerilerini tartışacağımız, sonuçlarını merkezi, ve yerel karar vericilerle paylaşacağımız, izleyip, değerlendireceğimiz etkinlikler gerçekleştireceğiz. Bu toplantılarımızda, bizleri yalnız bırakmayan, Türk Tarımını desteklemeyi temel misyon edinen, ve toplam tarımsal kredilerin % 60-70’ni tek başına sağlayan, Ziraat Bankamıza ve yetkililerine de şükranlarımı sunuyorum. Bizler, özellikle zor zamanlarda, birlikte hareket etme kültürünü en yükseğe çıkarabilmiş bir ulusun evlatlarıyız. Topraklarımızı birleştiremediğimiz için, yüksek maliyet, ve düşük verimlilikle çalışmak durumunda kalıyorsak, birlikte hareket ederek, ve ortak rekabet odakları oluşturarak, küresel rekabetin yok edici etkilerinden korunabiliriz. “Tarımda Küçük İşletme Kalmasın” sloganıyla anlatmaya çalıştığımız şey, küçük işletmelerin yok olması değildir.

             Sektördeki işletmelerin, çok büyük bir bölümünün küçük ölçekli bile olmadığını, yani mikro ölçekli olduğunu hatırlatarak diyoruz ki; Mikro işletmelerimizi küçüğe, küçük işletmelerimizi de orta ölçeğe getirmenin yollarını araştıralım, tartışalım, ve üretilen önerilerin takipçileri olalım. Sekiz ay boyunca, Batı Akdeniz bölgesinde yürüteceğimiz bu proje, birlikte hareket etme kültürümüzü geliştirecek, ve başarılı örnekler yaratacaktır.

KÜÇÜK İŞLETME KALMASIN

         Ziraat Bankası Genel Müdürü Can Akın Çağlar, Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı(BAGEV), Antalya Ticaret Borsası(ATB) ile Ziraat Bankası Antalya Bölge Başkanlığı’nın işbirliğinde düzenlenen “Tarımda Küçük İşletme Kalmasın” panelinin açılış toplantısına katıldı. Batı Akdeniz Sohbetleri Tarım Toplantıları projesi kapsamında gerçekleşen panelin açılış konuşmasını yapan Çağlar, rekabetin dünya ölçeğinde hızlı arttığı bir ortamda işletmelerin rekabet edebilmesi için büyümesi gerektiğini vurguladı.

KOBİ’ YE KARŞI TOBİ

             Bu düşünceyle geçen yıl sanayicilerin KOBİ’ sine karşılık Tarımda Orta Büyüklükte İşletme anlamına gelen TOBİ kavramının geliştirdiklerini anlatan Çağlar, “Bugünkü toplantıların ‘tarımda küçük işletme kalmasın’ ifadesi bizim ortaya çıkardığımız TOBİ kavramının da toplum ve kamuoyu tarafından benimsendiğini gösteriyor” diye konuştu. Ziraat Bankası’nın 2002 yılında kullandırdığı toplam kredi miktarının 227 milyon TL olduğunu kaydeden Çağlar, bugün itibariyle kullandırdıkları kredi miktarının 7,1 milyar TL’ ye ulaştığını bildirdi. Çağlar, son 5 yıllık sürede tarıma kullandırılan kredi miktarının 23 milyar TL’ ye ulaştığını anlattı. Kredinin artmasının yanı sıra sevindirici bir gelişme olarak, yatırım amacıyla alınan kredinin de arttığına dikkat çeken Çağlar, “2002 yılında kullandırdığımız kredilerin yüzde 5 ‘ini yatırım kredileri oluşturuyordu. Bugün yatırım kredilerimizin oranı yüzde 30’lara çıktı. Amacımız küçük işletme kalmasın, tarımsal işletmelerinde rekabetçi hale gelebilmesiydi. Bugün bunların gerçekleştiğini görmek bizi memnun ediyor” diye konuştu.

DÖNMEME ORANI DÜŞÜK

             Türkiye ve dünyada çok ciddi bir krizin yaşandığını hatırlatan Çağlar, ” bu krizin içerisinde tarımsal işletme kredilerinin geri dönmeme oranı sadece yüzde 2’ler civarında. Oysaki Türk bankacılık sektöründe geri dönmeme oranı yüzde 5’lerde “ dedi.

                   Batı Akdeniz, Tanrının cömert davrandığı bölgelerden. Ama yinede köyden kente göç sürüyor. Köyde nüfus azalıyor. Isparta da 20 bin büyük baş işletmecisi var. Ama bu işletmelerin sadece yüzde 10’u 10’dan fazla büyük başa sahip. Çoğunluğunun birer ikişer sığırı var. Tarım ve hayvancılık alanındaki işletmeklerin hızla büyümesi gerekiyor.

                  Birleşmiş Milletler verilerine göre dünyada 800 milyon insan açlık çekiyor. Bu yıl bu rakam 1 milyara çıkmıştır. Aşırı beslenen 1,5 milyar insan ve ekmek bulamayan 1 milyar insan. Tarımın önemi böylesine bir dönemde daha da artıyor. Tarımının lokomotifi de Antalya. Türkiye deki meyvenin yüzde 6’sı; avokado, muz, nar ve narenciye gibi meyvelerin yarısı, kesme çiçeğin yüzde 65’i Antalya da üretiliyor.